Twoje zdrowie jamy ustnej i zębów Objawy i choroby Zespół piekących ust Na czym polega zespół piekących ust? Zespół piekących ust (po angielsku BMS - Burning Mouth Syndrome)) to odczuwanie piekącego bólu na języku, wargach, podniebieniu i w innych miejscach całej jamie ustnej. Choroba ta jest czasem nazywana glossodynią. Uczucie to powstaje, kiedy następują zmiany w sposobie, w jaki nerwy w ustach przesyłają sygnały do mózgu, np. o smaku czy temperaturze. Kiedy mózg tych sygnałów nie rozpoznaje prawidłowo, powstaje uczucie bólu lub pieczenia. Choć będziesz czuł/a pieczenie w niektórych częściach jamy ustnej, części te nie będą gorące przy dotknięciu. W miejscach, które bolą, nie zobaczysz podrażnień ani zaczerwienienia. BMS jest czasem nazywany bólem neuropatycznym, gdyż powstaje przy uszkodzeniu nerwów. Co powoduje BMS? To trudno powiedzieć. Nikt tak naprawdę nie wie, co jest przyczyną BMS. Niektóre prawdopodobne przyczyny to: zmiany hormonalne; stres, uczucie niepokoju lub depresja; problemy z systemem odpornościowym; uszkodzenie nerwów kontrolujących smak i ból; reakcja na niektóre pasty do zębów i płyny do płukania ust; źle dopasowane protezy lub alergia na materiały, z których wykonano protezy. Czy są jakieś długotrwałe komplikacje zespołu palących ust? Jak to jest przy każdej przewlekłej chorobie, codzienna walka z bólem może pogorszyć twoje samopoczucie, często prowadzi do depresji. Jeżeli przyczyny twojego BMS nie da się ustalić, lekarz może przepisać małe dawki środka antydepresyjnego, lub skierować na terapię poznawczo-behawioralną. Kto choruje na BMS? Każdy może mieć BMS, ale częściej spotyka się go u kobiet w średnim i starszym wieku w czasie menopauzy (zwanej czasem “zmianą” lub “zmianą życia”). Jak to się objawia? Możesz odczuwać umiarkowane do ostrego palenie na języku, podniebieniu, wargach, dziąsłach lub po wewnętrznej stronie policzków. Niektóre osoby zaczynają mieć to uczucie już rano, potęguje się w ciągu dnia, osiąga szczyt wieczorem, łagodniejąc w nocy. Inni czują to cały czas, u jeszcze innych występuje ból, który przychodzi i odchodzi. Są też objawy takie jak drętwienie lub mrowienie ust i języka, gorzki lub metaliczny smak w ustach oraz suche lub podrażnione usta. Ludzie z BMS często mowią, że czują się jak po oparzeniu ust gorącym jedzeniem lub piciem. Jak to jest diagnozowane? Twój dentysta dokładnie obejrzy jamę ustną, szukając przyczyny problemu. Zapozna się również z historią twojego zdrowia i może skierować cię do lekarza na dalsze badania. Mogą to być badania krwi lub wymazy. Mają one na celu rozpoznanie, czy nie ma w organizmie jakichś infekcji, niedoborów żywieniowych lub innych problemów ze zdrowiem.Być może potrzebne będzie testowanie na alergie, przeprowadzone przez dermatologa. Twój lekarz może cię na takie badania skierować, jeżeli będzie to potrzebne. Badania krwi będą potrzebne, żeby sprawdzić, czy na przykład nie masz choroby tarczycy lub cukrzycy. Jakie są możliwości leczenia? Leczenie na BMS może być różne, zależnie od przyczyn choroby. Jeżeli BMS u ciebie jest spowodowany nieprawidłową dietą, dentysta może zalecić suplementy diety. Jeżeli to okaże się konieczne, dentysta może dopasować lub zmienić drażniące protezy, czy zapisać lekarstwo na infekcję grzybiczą w ustach. Czasem lekarz może przepisać sesje terapeutyczne i małą dawkę leku na depresję. BMS może niektóre osoby zmęczyć psychicznie i spowodować depresję spowodowaną codzienną walką z bólem. Lekarz może też zmienić lekarstwo, jeżeli twój BMS jest spowodowany "suchymi ustami" (efekt uboczny niektórych lekarstw). Mogą też być zastosowane takie terapie jak relaksacja, yoga, medytacje i hipnoza, gdyż niektórym osobom pomagają one przezwyciężyć uczucie niepokoju i napięcia. W jaki sposób mogę sam/a złagodzić objawy? Możesz złagodzić objawy w domu przez: częste popijanie wody; ssanie pokruszonego lodu; żucie gumy bezcukrowej - stymuluje to powstawanie śliny, co zapobiega suchości ust; unikanie rzeczy, które podrażniają usta, takich jak np. gorące i ostre potrawy, płyny do płukania usta zawierające alkohol, kwaśne owoce i soki; unikanie produktów zawierających tytoń i alkohol. Co powinienem/am zrobić, jeżeli wydaje mi się, że mam piekące usta? Przede wszystkim powinieneś/aś udać się do dentysty na wizytę kontrolną. Będzie on mógł sprawdzić, czy problem jest "dentystyczny", jak np. protezy czy suche usta. Jeżeli tak, dentysta sprawdzi dopasowanie protez, (jeżeli je nosisz) i zbada, czy masz alergię na materiały, z których proteza jest wykonana. Zaleci także środki na złagodzenie suchych ust czy wyleczenie infekcji gzrybiczej. Jeżeli dentysta nie znajdzie przyczyny "dentystycznej", może zasugerować wizytę u lekarza lub skierować cię do specjalisty. Wtedy zrobione zostanie badanie krwi, które może pomóc w odkryciu przyczyny BMS. Jak długo potrwa u mnie BMS? Tak jak trudno jest określić przyczynę BMS, tak samo trudno jest zaplanować skuteczny przebieg leczenia. Dlatego BMS to choroba, która może ciagnąć się miesiącami i latami, a może nawet potrwać do końca życia. Jeżeli znajdziesz sposoby, żeby sobie z nią radzić i zapanować nad bólem, a lekarz przepisał odpowiednie leczenie i terapie, nie ma powodu, żebyś nie wrócił/a do takiego stylu życia jak przed chorobą. Ważne jest, żeby notować, jaki wpływ na objawy mają różne rodzaje leczenia. Twój dentysta lub lekarz będzie wtedy miał lepsze wyobrażenie, jaki tryb leczenia jest dla ciebie najlepszy, w końcu każdy przypadek jest inny. Czy są jakieś choroby, które mogą ten problem powodować? Niektóre problemy medyczne mogą powodować BMS. Należą do nich: suche usta; choroba refluksowa przełyku (kiedy kwasy z żołądka dostają się do ust); grzybica (infekcja grzybicza w jamie ustnej, inna nazwa to candida); niedobory żywieniowe (np. organizm nie produkuje lub nie magazynuje dostatecznej ilosci żelaza, witaminy B12 lub kwasu foliowego); cukrzyca; choroby tarczycy. W niektórych przypadkach BMS może mieć więcej niż jedną przyczynę.