Co to jest pęknięty ząb?

Pęknięty ząb to ząb uszkodzony.

Czy wszystkie zęby pękają w taki sam sposób?

Nie. Zęby mogą pękać na kilka różnych sposobów:

  • Pęknięty ząb: To taki ząb, w którym pęknięcie biegnie od powierzchni gryzącej w kierunku korzenia. Niekiedy pęknięcie sięga poniżej krawędzi dziąseł aż do korzenia. Pęknięty ząb nie podzielił się na dwie części, ale miękka, wewnętrzna tkanka zwykle jest uszkodzona.
  • Drobne rysy na szkliwie (Craze lines): Są to drobne pęknięcia, które dotyczą tylko szkliwa - zewnętrznej warstwy zęba. Są dość powszechne u dorosłych, nie powodują bólu i nie wymagają leczenia.
  • Pęknięty guzek korony zęba: Guzek to czubek części żującej zęba. Jeżeli zostanie uszkodzony, ząb może pęknąć. Zwykle takie uszkodzenie spowoduje ostry ból przy ugryzieniu.
  • Ząb rozłamany: Jest to często rezultat nie leczenia zęba pęknietego. Ząb rozpada się na dwie części. Pionowe złamania korzenia to pęknięcia, które zaczynają się w korzeniu i biegną w kierunku części żującej zęba.

Dlaczego zęby pękają?

Jest wiele przyczyn pękania zębów, a wśród nich:

  • niezwykle mocne zgrzytanie, co naraża zęby na olbrzymie ciśnienie;
  • wielkie plomby, które osłabiają zęby;
  • żucie lub ugryzienie czegoś twardego, np. lodu, twardych cukierków, pestek, lub kości;
  • uderzenie w podbródek lub dolną szczękę;
  • choroba dziąseł, jeżeli zaistniała utrata kości. To powoduje większe ryzyko powstawania pęknięć w korzeniach.
  • nagłe zmiany temperatury w ustach.

Po czym mogę poznać, że mam pęknięty ząb?

Jest trudno zauważyć oznaki pęknięcia w zębie, a objawy są różne. Możesz czuć ból od czasu do czasu, kiedy żujesz, szczególnie, kiedy zwalniasz nacisk gryzienia. Ekstremalne temperatury, szczególnie zimno, mogą powodować dyskomfort. Możesz też odczuwać wrażliwość na słodycze przy braku ubytku prochniczego. Niewielka powierzchnia dziąseł przy takim zębie może spuchnąć.

Jeżeli ból jest silny, weź środek przeciwbólowy taki, jakibyś wziął/a przy bólu głowy. Zawsze skonsultuj to z lekarzem lub farmaceutą, jeżeli bierzesz też inne lekarstwa.

Dlaczego pękniecia są niewidoczne na prześwietleniu?

Niestety, prześwietlenie stomatologiczne nie zawsze pokaże pęknięcia w zębie. Dzieje się tak dlatego, że wiązka promieni rentgenowskich musi być skierowana paralelnie do pęknięcia, żeby je mogła spenetrować.

Niekiedy można zaobserwować inne oznaki pęknięcia. Przy pionowym pęknieciu korzenia, jeżeli było ono tam wystarczająco długo, można zobaczyć pionowy ubytek kości w pobliżu korzenia. Szukając pęknięcia twój dentysta może użyć mocnego światła lub szkła powiększającego. Inny sposób to użycie specjalnego barwnika, który może podążać za pęknięciem.

Czy ząb będzie potrzebował leczenia?

Tak. Ważne jest, żeby zasięgnąć porady dentysty tak szybko, jak to możliwe, żeby leczenie było bardziej skuteczne. W nieleczonych, pękniętych zębach może nastąpić obumarcie nerwu i powstanie ropnia. Może być potrzebne leczenie kanałowe lub nawet ekstrakcja. W ciężkich przypadkach ząb może rozłamać się na dwie części. Jeżeli to się zdarzy, dentysta nie będzie mógł go uratować i ząb będzie musiał być usunięty.

Czy stracę ząb?

W niektórych przypadkach ząb będzie musiał być usunięty, ale nie zawsze. Jest więc ważne, żeby zasięgnąć porady dentysty tak szybko, jak to możliwe.

W jaki sposób naprawia się uszkodzone zęby?

Rodzaj leczenia zależy od wielkości uszkodzenia zęba. Zapytaj swojego dentystę, jakie jest najlepsze leczenie w twoim przypadku.

  • Doklejanie: Używa się tu kompozytowej żywicy do wypełnienia odłamania. W ten sposób można łatwo naprawić małe wykruszenie na brzegu siecznym zęba. Przy doklejaniu możemy odbudować kształt zęba.
  • Konturowanie kosmetyczne: Robi się to, kiedy wykruszenie jest bardzo małe. Ostre krawędzie zęba są zaokrąglane i wygładzane, żeby wykruszenie zlikwidować.
  • Licówki: Jest to rozwiązanie idealne, kiedy nienaruszona jest większość powierzchni zęba. Są one długowieczne i wymagają najmniej usuwania pozostałej powierzchni zęba. Licówka to cienka warstwa porcelany lub materiału kompozytowego, którą przykleja się na frontowej powierzchni zęba. Wiecej dowiesz się z ulotki z serii "Wyjaśnij mi", zatytułowanej "Licowki".
  • Korony: Używa się ich do leczenia zębów, na które nie można nalożyć licówek. Korona jest zakładana na resztkę zęba, wzmacniając go i dając mu naturalny wygląd. Jeżeli nerw został uszkodzony i jest zainfekowany, potrzebne będzie leczenie kanałowe. Polega to na usunięciu infekcji z kanałów korzenia. Korzeń jest potem czyszczony i wypełniony, żeby zapobiec kolejnym infekcjom. Po leczeniu kanałowym na ząb osadza się koronę, żeby go wzmocnić. Więcej dowiesz się z ulotki z serii "Wyjaśnij mi" pod tytułem "Korony".

Czy po leczeniu mój uszkodzony ząb wyzdrowieje?

W przeciwieństwie do złamanych kości pęknięcie w zębie nigdy się do końca nie zagoi. Po leczeniu stan uszkodzonego zęba może się pogorszyć i nadal możesz go stracić. Ale jest ważne, żebyś się leczeniu poddał/a, ponieważ wiele zębów z pęknięciami pozostaje w normalnym użyciu przez wiele lat po leczeniu. Dentysta będzie mógł ci więcej powiedzieć o twoim specyficznym problemie i zalecić odpowiednie leczenie.

Czy mogę zapobiec uszkodzeniu zębów?

Całkowicie nie, ale są pewne kroki zapobiegawcze, które możesz poczynić:

  • Zakładaj ochraniacz na usta. Jeżeli zgrzytasz zębami w nocy, zakładaj ochraniacz, żeby chronić zęby. Jeżeli uprawiasz jakiś sport, zakładaj specjalnie dla ciebie zrobiony ochraniacz.
  • Unikaj gryzienia lub żucia twardych rzeczy.

Ile będzie kosztowało moje leczenie?

Koszt będzie zależał od rodzaju leczenia. Mogą wyniknąć dodatkowe koszty, jeżeli powstaną komplikacje i będzie potrzebne więcej zabiegów. Przed rozpoczęciem leczenia poproś swojego dentystę o plan leczenia i kosztorys na piśmie.