Choroby i zaburzenia a zdrowie jamy ustnej

Czy muszę powiedzieć dentyście o swoich problemach ze zdrowiem?

W czasie pierwszej wizyty dentysta będzie chciał poznać twoją historię medyczną. Musisz mu powiedzieć o swoich chorobach, niedawnych operacjach, alergiach i wszystkich lekarstwach, które bierzesz, a które mogą mieć wpływ na leczenie stomatologiczne.

Może ci się wydawać, że niektóre dolegliwości nie są aż tak poważne, żeby o nich wspominać. Bardzo często są one jednak ważne. Informacje te pomogą dentyście i personelowi jego gabinetu współpracować w procesie leczenia, żeby było ono najbezpieczniejsze jak to możliwe, i żeby nie narażać ciebie na niepotrzebne ryzyko.

Co mam zrobić, jeżeli biorę jakieś lekarstwa?

Musisz powiedzieć swojemu dentyście, jeżeli bierzesz jakieś lekarstwa, lub jeżeli używanie któregoś z nich jest dla ciebie krytyczne. Do nich należą inhalatory, niedawny cykl antybiotyków i lekarstwa, które bierzesz regularnie na jakieś schorzenia. Musisz także powiedzieć dentyście, jeżeli niedawno przepisano ci lekarstwo i czy bierzesz narkotyki. Pamiętaj też poinformować o tych lekarstwach i tabletkach, które można kupić w aptece bez recepty.

Powiedz dentyście, jeżeli bierzesz doustne pigułki antykoncepcyjne, a to na wypadek, gdyby potrzebna była seria antybiotyku. Antybiotyki mogą obniżyć skuteczność pigułek antkoncepcyjnych i w takiej sytuacji potrzebne będzie dodatkowe zabezpieczenie antykoncepcyjne.

Wszystkie te informacje są potrzebne po to, żeby żaden zabieg stomatologiczny, leki lub materiały nie wpłynęły niekorzystnie na twoje zdrowie.

Jak często powinienem/am odwiedzać gabinet stomatologiczny?

Odwiedzaj swojego dentystę regularnie: tak często, jak on to zaleca. Jeżeli masz specyficzne medyczne problemy, dentysta może chcieć widzieć cię częściej. Pacjenci, którzy mają suche usta spowodowane lekarstwem, są bardziej zagrożeni próchnicą i dlatego powinni być kontrolowani częściej.

Może potrzebne są ci też regularne wizyty na skaling i polerowanie zębów, żeby utrzymać je w zdrowiu.

Czy będzie zastosowane znieczulenie ogólne ?

Raczej nie. Znieczulenie ogólne nie jest teraz szeroko stosowane, a znieczulenie miejscowe jest opcją najbezpieczniejszą. Jeżeli na przykład masz problem z sercem lub silną astmę, znieczulenie ogólne nie będzie dla ciebie odpowiednie. W takiej sytuacji twój dentysta i jego współpracownicy będą musieli szukać innych rozwiązań.

Jakie inne leki powodują “suche usta”?

"Suche usta" mogą być powodowane radioterapią skierowaną na głowę i szyję, uszkodzeniem gruczołów ślinowych i przez niektóre leki. Lekarstwa antyspazmowe, trójcykliczne leki przeciwdepresyjne, niektóre leki antypsychotyczne i leki używane w terapii antyretrowirusowej (HAART- Highly Active Anti-Retroviral Therapy) - dla osob żyjących z wirusem HIV) też mogą powodować "suche usta"'.

Jest wiele produktów ze sztuczną śliną w aerozolu i pastylkach, które może zapisać dentysta. Mogą one złagodzić objawy. Zmniejszony przepływ śliny zwiększa ryzyko powstawania próchnicy. Ważne jest, żeby szczotkować swoje zęby opastą z fluorem przed snem i co najmniej jeszcze jeden raz w ciągu dnia. Spożywaj słodkie potrawy i napoje tylko w czasie głównych posiłków.

Czy istnieje powiązanie między problemami dziąseł a innymi problemami zdrowotnymi?

Niedawne badania naukowe stwierdziły powiązanie między niezdrową jamą ustną i niektórymi chorobami, a szczególnie między chorobą dziąseł a chorobami takimi jak cukrzyca, choroby sreca i płuc oraz niepomyślne zakończenia ciąży. Nie zapominajmy więc, jak ważne jest dbanie o zęby.

Utrzymywanie odpowiedniej rutyny higieny jamy ustnej i odwiedzanie dentysty regularnie pomoże zapobiec chorobie dziąseł, co z kolei zmniejszy ryzyko powstania innych problemów.

Co robić, jeżeli biorę warfarin?

Jest ważne, żeby przed jakimkolwiek zabiegiem, szczególnie przed usuwaniem zęba, uprzedzić swojego dentystę o braniu warfarinu. Być może potrzebne będzie rutynowe badanie krwi przed zabiegiem, żeby mieć pewność, że twoja krew ma odpowiednią krzepliwość, żeby zatrzymać jakiekolwiek krwawienie.

Dentysta może zasugerować przerwę w braniu warfarinu na 2 - 3 dni przed ekstrakcją. Niektórzy pacjenci nie muszą zmieniać rutyny brania lekarstwa i nie powinno to nieść ze sobą ryzyka komplikacji po zabiegu. Twój dentysta udzieli ci więcej informacji, może też skontaktować się przed zabiegiem z twoim lekarzem.

Co będzie się działo, jeżeli mam hemofilię?

Hemofilia to zaburzenie, które powoduje, że krew nie krzepnie. Jeżeli masz hemofilię, musisz o tym powiedzieć swojemu dentyście w czasie pierwszej wizyty.

Jeżeli twoja krew nie krzepnie, może to spowodować poważne problemy w czasie zabiegu stomatologicznego. W razie konieczności ekstrakcji, dentysta będzie musiał skierować cię do specjalisty do lokalnego szpitala. Po usunięciu zęba w zębodole musi uformować się skrzep, żeby rana się zagoiła.

Wielu pacjentów bierze lekarstwo na hemofilię i jest bardzo ważne, żeby dentysta o tym wiedział.

Jaki jest powód skierowania na test na anemię sierpowatą?

Anemia sierpowata to forma niedokrwistości, która występuje u osób pochodzących z Afryki lub rejonu karaibskiego. Jeżeli pochodzisz z tej grupy etnicznej i potrzebne jest ci ogólne znieczulenie, wykonane zostanie badanie krwi, które stwierdzi, czy takie znieczulenie jest dla ciebie bezpieczne.

Czy wirus HIV wpłynie na zdrowie mojej jamy ustnej?

Jest bardzo ważne, żeby możliwie najwcześniej ustalić bardzo skrupulatną rutynę utrzymywania higieny jamy ustnej i odwiedzać dentystę tak często, jak on to zaleca.

Problemy wewnątrz jamy ustnej powstają tylko wtedy, kiedy wirus HIV nie jest kontrolowany. W ustach mogą powstać zmiany, które będą wyglądały jak fioletowoczerwone odbarwienia lub większe narośla. Grzybica ust też jest częstym zjawiskiem, kiedy system autoimmunologiczny nie działa, ale może być szybko wyleczona lekami. Bardzo często występuje leukopakia włochata. Są to białe zmiany na języku, często pierwsza oznaka HIV.

Choroba dziąseł występuje często przy wirusie HIV i rozwija się bardzo szybko, jeżeli sytuacja nie jest opanowana. Ponieważ system autoimmunologiczny chorego jest osłabiony, choroba dziąseł ma ostrzejszy przebieg i często trzeba zastosować antybiotyki.

"Suche usta" to inny skutek wirusa HIV, który może mieć wpływ na powstawanie próchnicy z powodu niedostatecznej ilości śliny. W ustanowionej przez ciebie rutynie higieny jamy ustnej powinna się znaleźć pasta do zębów z fluorem, być może potrzebne też będą suplementy z dodatkiem fluoru. Dla złagodzenia dyskomfortu możesz otrzymać recepty na środki w aerozolu lub pastylki. Ważne jest, żeby zawsze wybierać produkty bez zawartości cukru.

Czy epilepsja utrudni moje leczenie stomatologiczne?

Ważne jest, żeby powiedzieć dentyście o epilepsji, a nawet jeżeli miałeś/aś jakiegokolwiek rodzaju napad w przeszłości. Pracownicy gabinetu muszą być w pełni przygotowani na ewentualny atak choroby w czasie zabiegu, łącznie z zapewnieniem leków, które mogą okazać się potrzebne.

Pacjenci z epilepsją mogą być bardziej narażeni na ataki w stanie napięcia nerwowego. Jeżeli masz jakieś obawy, powiedz o tym dentyście przed lub w trakcie zabiegu. Cały zespół gabinetu zadba o to, żeby zabieg był bezpieczny, i żeby nie groziło ci żadne niebezpieczeństwo.

Czy chemioterapia będzie miała wpływ na moje leczenie stomatologicze?

Jeżeli będziesz poddawany/a chemioterapii, odwiedź swojego dentystę jak najszybciej, żeby wszystkie zaplanowane zabiegi stomatologicze odbyły się przed jej rozpoczęciem.

Chemioterapia może powodować owrzodzenie dziąseł lub ich krwawienie. Regularne wizyty u dentysty powinny pomóc w zapanowaniu nad tymi dolegliwościami. W gabinecie powiedzą ci też, czy prawidłowo czyścisz zęby i sprawdzą, czy skrupulatnie przestrzegasz rutyny zabiegów higieny jamy ustnej w domu.

U niektórych pacjentów chemioterapia powoduje ból gardła, trudności z połykaniem, a w niektórych przypadkach częściową lub zupełną utratę smaku.

Radioterapia często uszkadza gruczoły ślinowe, co powoduje trwałe "suche usta". Ponieważ usta produkują mniej śliny, stwarza to większe ryzyko powstawania próchnicy, ważne są więc systematyczne odwiedziny u dentysty.

Czy muszę poinformować mojego dentystę, że jestem w ciąży?

Tak. Trzeba o tym powiedzieć, jak tylko dowiesz się, że jesteś w ciąży. Jeżeli potrzebne ci będzie leczenie stomatologiczne, być może trzeba będzie z tym poczekać do urodzenia dziecka. Zwykle dentyści starają się unikać badania radiologicznego w czasie ciąży, szczególnie w czasie trzech pierwszych miesięcy.

U niektórych kobiet w ciąży występuje krwawienie dziąseł i to trzeba dokładnie zbadać. Jeżeli w gabinecie pracuje higienista dentystyczny, być może zostaniesz do niego skierowana na regularne czyszczenie zębów i po poradę, jak utrzymywać w domu skrupulatną rutynę higieny jamy ustnej.

Więcej można dowiedzieć się z naszej ulotki z serii "Wyjaśnij mi", zatytułowanej "Opieka stomatologiczna matki i dziecka".

W niektórych krajach zaleca się, żeby w czasie ciąży nie zakładać nowych plomb amalgamatowychi i nie usuwać starych. Jeżeli nie wiesz, co zrobić, przedyskutuj to ze swoim dentystą.