Twoje zdrowie jamy ustnej i zębów Zapobieganie i porady Opieka stomatologiczna ludzi starszych Czy jest pewne, że stracę swoje zęby? Nie. Przy właściwym działaniu w domu i pomocy dentysty możesz utrzymać swoje zęby na całe życie. Chorobie dziąseł i próchnicy można zapobiec niezależnie od wieku. Jakie są problemy specyficzne dla ludzi starszych? Z wiekiem może wystąpić recesja dziąseł (cofanie się) i w rezultacie zęby mogą stać się bardziej wrażliwe. W gabinecie dentystycznym pokażą ci, jak najlepiej szczotkować zęby, żeby utrzymywać problem dziąseł pod kontrolą, oraz mogą zasugerować odpowiedni dla wrażliwych zębów płyn do płukania ust. Jeżeli masz problem z dłońmi i ramionami lub źle widzisz, może ci być trudniej czyścić zęby w prawidłowy sposób. W gabinecie twojego dentysty udzielą ci porad i wskażą produkty, które mogą być pomocne. Szkło powiększające i dobre światło to często duże ułatwienie. Jeżeli w przeszłości straciłeś/aś część zębów i teraz nosisz mosty lub protezy, może się okazać, że masz specyficzne problemy i potrzeby w zakresie czyszczenia. W tym też mogą ci pomóc w gabinecie stomatologicznym. Niektóre osoby regularnie biorą lekarstwa, które powodują suchość ust. Ślina pomaga chronić zęby przed próchnicą, więc jeżeli masz jej mniej niż zwykle, zwróć się po radę do dentysty. Możesz też kupić w aptece bez recepty specjalne produkty, włączając w to sztuczną ślinę. Czy powinienem/am spodziewać się problemów z dziąsłami? Chorobę dziąseł powoduje gromadzenie się bakterii na powierzchni zęba. Nazywa się to osad nazębny. Osad zbiera się na zębach cały czas. Dla uniknięcia zapalenia dziąseł (puchnięcie i obolałość) bardzo ważne jest, żeby ten osad usuwać. Jeżeli nie jest on usuwany, choroba z biegiem czasu dostanie się do kości pod dziąsłami. Ta kość utrzymuje korzenie zęba, więc ząb stopniowo stanie się luźny. Jak poznam, że mam chorobę dziąseł? Ponieważ jest ona zwykle bezbolesna, wiele ludzi nie wie, że mają chorobę dziąseł. Oto niektóre typowe objawy: dziąsła, które krwawią podczas szczotkowania; luźne zęby; recesja dziąseł; nieprzyjemny oddech. Nie każdy ma wszystkie te objawy. U ciebie może np. wystąpić tylko jeden. Czy nadal może się u mnie pojawić prochnica? Tak. Ten sam osad, który powoduje zapalenie dziąseł, może powodować próchnicę, szczególnie, jeżeli często spożywasz słodzone jedzenie i picie. Szczególne ryzyko powstania ubytku próchniczego istnieje na brzegu dziąsła, gdzie dziąsło się cofnęlo, a szyjka zęba nie jest chroniona szkliwem (twardą ochronną warstwą zęba). Jak mogę zapobiec chorobie dziąseł i próchnicy? Skrupulatnie usuwaj osad z zębów (i protez, jeżeli je nosisz) przed snem i co najmniej jeszcze jeden raz w ciągu dnia. Używaj pasty z fluorem. Na rynku jest wiele specjalnych past do zębów, należą do nich m.in. takie, które kontrolują powstawanie kamienia, a także pasty wszechstronne (Total). Przynajmniej raz dziennie powinieneś/aś czyścić między zębami, używając szczoteczek międzyzębowych i nici dentystycznych. Ogranicz częstotliwość spożywania potraw i napojów zawierających cukier, szczególnie słodyczy, które zostają w ustach dłużej, np. cukierków, także miętowych. Regularnie składaj wizyty w gabinecie dentystycznym: tak często, jak twój dentysta zaleca. Co jest potrzebne do prawidłowego czyszczenia zębów? Do prawidłowego czyszczenia zębów potrzebna jest szczoteczka z małą główką i miękkim do średniego włosiem oraz pasta z fluorem. Do czyszczenia między zębami można używać szczoteczki międzyzębowej i nici dentystycznych lub taśmy. Jeżeli chorujesz na artretyzm, utrzymanie szczoteczki może być trudne, ale są teraz dostępne uchwyty do rączki szczoteczki. Szczoteczki z zasilaniem elektrycznym są idealne dla osób z ograniczoną mobilnością. Rączki są grubsze i łatwiejsze do utrzymania, a oscylująca główka wykonuje większość pracy. Szczoteczki z zasilaniem elektrycznym usuwają więcej osadu niż szczoteczki ręczne, więc w każdym przypadku ich używanie jest korzystne. Na rynku jest wiele produktów i twój dentysta może ci pomóc w podjęciu decyzji, które z nich będą dla ciebie najlepsze. Jak mogę sprawdzić, czy usunąłem/am cały osad? Osad można zabarwić specjalnym barwnikiem nałożonym wacikiem na zęby, lub "ujawniającymi" tabletkami, które możesz dostać od dentysty. Farba ta jest nieszkodliwa i pokaże wszystkie miejsca w ustach, na które musisz skierować specjalną uwagę. Sprawdzaj szczególnie miejsca, gdzie stykają się zęby i dziąsła. Dalsze szczotkowanie usunie zabarwiony osad. Co robić, jeżeli brakuje mi zęba? Protezy, mosty i implanty zastępują utracone zęby, żebyś mógł/a cieszyć się zdrową dietą i uśmiechać się z pewnością siebie. Więcej informacji znajdziesz w ulotkach “Protezy”, “Mosty i częściowe protezy” oraz “Implanty dentystyczne”. Co powoduje wrzody w ustach? Wrzody mogą powstawać przez uszkodzone zęby, źle dopasowane protezy lub ostre kawałki jedzenia. Po usunięciu przyczyny wrzody powinny się zagoić w ciągu 3 tygodni. Jeżeli zauważysz niegojący się wrzód, natychmiast udaj się do dentysty. Wiele poważnych schorzeń, takich jak rak ust, leczy się lepiej, jeżeli zostały zdiagnozowane wcześnie w czasie rutynowej kontroli. Co robić, jeżeli ktoś nie opuszcza domu? Niektórzy dentyści chodzą na wizyty domowe.