Twoje zdrowie jamy ustnej i zębów Zapobieganie i porady Moje zęby Do czego potrzebne mi są zęby? Twoje zęby wykonują różne prace. Pomagają ci ciąć i żuć jedzenie, pomogają mówić i wydawać różne dźwięki. Zęby nadają kształt twojej twarzy i dają ci ładny uśmiech. Masz cztery rodzaje zębów: Siekacze są to zęby na samym przodzie jamy ustnej. Są one najostrzejsze i pomagają w cięciu jedzenia. Kły to te ostro zakończone zęby po obu stronach siekaczy. Pomagają one podtrzymywać i rozdzierać jedzenie. Zęby przedtrzonowe znajdują się za kłami. Mają one płaską część żującą, gdyż służą do miażdżenia. Zęby trzonowe są na samym tyle. Są to duże, "podwójne"zęby, które też są płaskie. Pomagają one żuć i rozdrabniać jedzenie na małe, gotowe do połknięcia kawałki. Z jakich różnych części składają się zęby? Twoje zęby są przymocowane do kości szczękowej w jamie ustnej. Osadzone są w łuku wzdłuż górnej i dolnej szczęki. Biała część zęba, którą widzisz, kiedy się uśmiechasz lub otwierasz usta, nazywana jest koroną. Część twojego zęba ukryta jest w ustach w dziąśle. Ta część to korzeń i nie możesz go zobaczyć. Biała pokrywa na twoim zębie to szkliwo. Szkliwo dentystyczne jest bardzo mocne i pomaga chronić ząb. Jest to najtwardsza część twojego ciała. Kiedy będę miał/a już wszystkie zęby? Pierwsze zęby mleczne przebiły się w twoich dziąsłach, kiedy miałeś/aś około sześciu miesięcy. W wieku około dwóch i pół lat powinieneś/aś mieć dwadzieścia zębów. Te zęby zaczęły wypadać, kiedy miałeś/aś około sześciu lat. Robiły miejsce dla twoich zębów dorosłych (stałych). Wszystkie twoje zęby dorosłe powinny być w ustach mniej więcej do trzynastego roku życia. Powinieneś/aś mieć dwadzieścia osiem stałych zębów. Między osiemnastym a dwudziestym piątym rokiem zycia mogą się pojawić cztery dodatkowe zęby, na dole i u góry. Te zęby nazywane są zębami mądrości, gdyż przywykło się uważać, że pojawiają się one, kiedy człowiek posiadł już wiedzę i jest mądry. Razem więc powinieneś/aś mieć w swoich ustach trzydzieści dwa zęby. Jest bardzo ważne, żeby dbać o swoje stałe zęby, gdyż są to jedyne zęby, jakie będziesz mial/a. Już od momentu, kiedy zęby się w twoich ustach pojawią, istnieje zagrożenie prochnicą, jeżeli nie będziesz o nie odpowiednio dbał/a. Co to jest osad i próchnica? Osad to żółtawa, lepka powłoka bakteryjna, która codziennie odkłada się na zębach. Bakterie te nie są szkodliwe dla ciebie, ale mogą uszkodzić twoje zęby. Prochnicę powoduje kwas wytwarzany przez bakterie. Kwas ten może spowodować ubytek w szkliwie zęba. Ubytek może spowodować ból zęba. Jeżeli tak się stanie, musisz udać się do dentysty, który prawdopodobnie będzie musiał dziurę wyczyścić i wyleczyć ząb przez założenie plomby. Jakie produkty żywnościowe są najlepsze dla utrzymania zdrowych zębów? Główną przyczyną próchnicy jest cukier zawarty w jedzeniu i piciu. Za każdym razem, kiedy jesz i pijesz coś słodzonego, twoje zęby przez mniej więcej godzinę są atakowane przez kwas wytwarzany przez bakterie zawarte w osadzie. Dzieje się tak dlatego, że cukier reaguje z bakteriami i powstają szkodliwe kwasy. Dlatego jest bardzo ważne, żeby słodzone potrawy i napoje spożywać tylko razem z głównymi posiłkami. Jeżeli jesteś głodny/a między posiłkami, powinieneś wybierać jedzenie, które jest nieszkodliwe dla twoich zębów i nie zawiera dodatku cukru. Oto kilka przykładów produktów spożywczych, które nie spowodują ataków kwasów na twoje zęby: swieże owoce, kawałki surowych warzyw, zwykły popcorn, ser, paluszki chlebowe, zwykły jogurt, ciastka ryżowe, niesłodzone płatki śniadaniowe, zwykłe bajgle i orzechy. Kiedy chce ci się pić, zwykła woda i zwykłe mleko to najlepsze napoje dla twoich zębów. Jeżeli pijesz soki owocowe, powinieneś/aś pić je tylko razem razem z głównymi posiłkami i dodawać do nich wody. Soki owocowe i napoje musujące najlepiej jest pić przez słomkę, co pomoże ograniczyć ilość ataków kwasowych na zęby. Jaki jest najlepszy sposób czyszczenia zębów? Powinieneś/aś szczotkować swoje zęby, żeby usuwać cały osad i żeby utrzymywać zdrowie zębów i dziąseł. Ważne jest, żeby szczotkować zęby dwa razy dziennie, kiedy osad jest jeszcze miękki. Szczotkowanie zębów powinno być częścią dziennej rutyny zabiegów higienicznych, tak samo jak mycie rąk i twarzy czy czesanie włosów. Szczotkuj zęby dokładnie pastą z fluorem przed snem i co najmnie jeszcze raz w ciągu dnia. (Fluor to minerał, który pomaga utrzymywać mocne zęby.) Używaj szczoteczki z małą do średniej główką i miękkimi lub średniomiękkimi włoskami. Jeżeli używasz ręcznej szczoteczki, czyść zęby małymi, kolistymi ruchami. Włoski szczoteczki powinny być skierowane w kierunku dziąsła. Nie zapomnij szczotkować wszystkich stron i powierzchni zębów. Jeżeli używasz szczoteczki zasilanej elektrycznie, postępuj zgodnie z zaleceniami producenta. Regularnie odwiedzaj swój gabinet stomatologiczny, żeby kontrolować stan swoich zębów i dziąseł. Rób to tak często, jak rekomenduje dentysta.